Giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong việc xác định tài sản trí tuệ

           Phát biểu khai mạc Hội nghị TS.Trần Hậu Ngọc, Viện trưởng Viện Đánh giá khoa học và Định giá công nghệ, Bộ KH&CN đánh giá cao vai trò của các startup. Ông cho rằng, doanh nghiệp khởi nghiệp là môi trường thuận lợi để khai thác tối đa lượng chất xám, tinh thần làm giàu, ước mơ vươn mình ra thế giới của thế hệ trẻ hiện nay. Ngoài ra, doanh nghiệp khởi nghiệp làm giảm nguy cơ thất nghiệp, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, giảm bớt sự chênh lệch giàu nghèo, phát triển khoa học công nghệ cao của quốc gia. Startup là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế và nâng cao năng suất của xã hội tri thức. Các công ty startup là nơi phù hợp nhất để thử nghiệm các phát minh mới và do đó là cơ chế tốt nhất để thương mại hóa công nghệ và các khám phá mới. Các công ty khởi nghiệp đóng góp vào sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và kinh tế địa phương. Các công ty lớn thường mua các công ty startup thành công nhằm tích hợp các giải pháp mới mẻ, sáng tạo của startup vào hoạt động kinh doanh của mình để duy trì lợi thế cạnh tranh. 

        Viện trưởng Trần Hậu Ngọc cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thành lập doanh nghiệp KH&CN tại các cơ sở đào tạo để làm cầu nối cho các nhà khoa học, các startup thương mại hóa kết quả nghiên cứu. Viện trưởng mong muốn, các ý kiến thảo luận, tư vấn tại hội tnghị sẽ góp phần thúc đẩy thị trường KH&CN ở Việt Nam. Với vai trò là đơn vị trực thuộc Bộ KH&CN, Viện Đánh giá khoa học và Định giá công nghệ sẽ tích cực hỗ trợ kết nối doanh nghiệp, nhà khoa học trong việc thúc đẩy chuyển giao, thương mại hóa sản phẩm khoa học và công nghệ.

          Ông Phạm Hồng Quách - Giám đốc Trung tâm tư vấn Đánh giá khoa học và Định giá công nghệ, Viện Đánh giá khoa học và Định giá công nghệ, Bộ KH&CN cung cấp thông tin nền tảng hỗ trợ phát triển thị trường cho doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, phát triển các nền tảng trực tuyến liên kết, kết nối các thành phần của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Đây là một công cụ hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (Start-up), doanh nghiệp khởi nguồn (Spin-off) liên quan đến dịch vụ hỗ trợ, tư vấn đánh giá, định giá công nghệ, kết quả nghiên cứu của Viện, Trường nhằm thành lập/chuyển giao cho doanh nghiệp tạo điều kiện thuận lợi để các tổ chức tham gia vào quá trình thương mại hóa; hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận chuyên gia KH&CN, các quỹ đầu tư liên quan để hỗ trợ thành lập doanh nghiệp KH&CN. Từ đó, nền tảng giải quyết vấn đề phát triển thị trường KH&CN, kết nối các hệ thống dữ liệu thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Đây sẽ là nền tảng hữu hiệu hỗ trợ tích cực cho các đề xuất thành lập doanh nghiệp KH&CN.

             Phát biểu tại Hội nghị, Ông Chử Đức Hoàng, đại diện Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia, Bộ KH&CN cũng cho biết, giao quyền sở hữu, quyền sử dụng kết quả nghiên cứu, tài sản trí tuệ để phát triển mô hình kinh doanh nghiên cứu khoa học và công nghệ khởi nguồn tại cơ sở nghiên cứu, đào tạo là mô hình phổ biến trên thế giới. Mỗi quốc gia có một hệ sinh thái khác nhau, do đó, các cơ chế, chính sách thúc đẩy chuyển giao KQNC thông qua loại hình công ty spin-off/spin-out tại các cơ sở nghiên cứu, đào tạo ở mỗi quốc gia sẽ khác nhau. Qua nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, có thể rút ra một số bài học cho Việt Nam để phát triển mô hình doanh nghiệp spin-off thông qua giao quyền sở hữu các KQNC, TSTT tại cơ sở nghiên cứu, đào tạo, trong đó xây dựng hệ sinh thái trong trường đại học cung cấp dịch vụ hỗ trợ công ty spin-off như khu ươm tạo, mạng lưới cố vấn, quỹ đầu tư, nhà đầu tư, dịch vụ pháp lý, kế toán,...

              Đánh giá thực trạng hoạt động đánh giá, xác định giá trị tài sản trí tuệ đối với doanh nghiệp khởi nghiệp đối mới sáng tạo tại Việt Nam, ông Đỗ Sơn Tùng, Viện Đánh giá khoa học và định giá công nghệ, Bộ KH&CN cho biết, hoạt động định giá công nghệ, xác định giá trị tài sản trí tuệ cho các doanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST tập trung vào việc cụ thể như: xác định tài sản vô hình của doanh nghiệp khi khởi nghiệp, định giá, xác tài sản trí tuệ của các kết quả nghiên cứu…để có thể ứng dụng vào sản xuất, hình thành mô hình kinh doanh cho sự khởi đầu của doanh nghiệp…Tài sản trí tuệ là một bộ phận quan trọng, hiện đang trở thành bệ phóng mạnh mẽ hơn nữa cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Đối tượng là doanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST thì theo Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa 2017 thì Doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo là doanh nghiệp nhỏ và vừa được thành lập để thực hiện ý tưởng trên cơ sở khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới và có khả năng tăng trưởng nhanh. Như vậy có thể thấy rằng dù là đối tượng nào, ở giai đoạn nào thì vẫn phải áp dụng các quy định hiện hành về định giá công nghệ, tài sản trí tuệ. Tuy nhiên, hiện các nhóm khởi nghiệp chỉ tập trung vào hình thành doanh nghiệp, kêu gọi vốn đầu tư mà ít chú trọng đến việc tạo lập các tài sản trí tuệ mới, bảo hộ và khai thác các quyền sở hữu trí tuệ.

               Kết thúc Hội nghị nhiều ý kiến đồng thuận với nền tảng Tech Valu – Platform mà Viện Đánh giá khoa học và định giá công nghệ, Bộ KH&CN đề xuất nhằm hỗ trợ phát triển thị trường KH&CN cho Viện nghiên cứu, Trường Đại học.

Nguồn: Lê Lan- Báo Tiền Phong